ارزشهاي دروني موسيقي ولفگانگ آمادئوس موزار سال‌ها نهفته ماند! بسياري از سطحي‌نگران آثار او را زيبايي ظاهري تصور كردند اما واقعيت اينطور نبود. او هنرمندي ژرف‌نگر و خستگي‌ناپذير بود و در اين راستا تا آنجا كه توانست كوشيد.
موزار در دوران بسيار كوتاه حياتش دنياي موسيقي را با شاهكارهاي جاوداني خود رنگ و بويي ديگر بخشيد. وي يكي از آهنگسازان بزرگ كلاسيك محسوب مي‌شود. و به جرات مي توان ادعا كرد كه نبوغش در دنياي پر پيچ و خم موسيقي او را به راهي درست هدايت كرده است. هفت منوئت و تريو آثاري مربوط به دوران نوجواني موزار(حدود سيزده سالگي) اوست. كه در آنها موسيقي شادي و نيروي جواني موج مي زند.
لويي كوپرن يكي از سه فرزند شارل كوپرن، تاجر و ارگ‌نواز بر جسته فرانسه بود. او حدود سال 1630در شوم‌آن‌بري چشم به جهان گشود. زندگي كوتاهش به سال 1665 در پاريس با بيماري نا‌شناخته‌اي به پايان رسيد. لويي در كار آهنگسازي به نسبت زمان خود پيشرو به نظر مي‌رسد. وي از اسلاف خانداني است كه فرزندانش حدود يك قرن و نيم بخشي از موسيقي اروپا را به دست گرفتند. ساراباند از كوپرن رقصي سنگين و با وقار است كه بافتي پليفونيك برخوردار مي‌باشد. اصل ساراباند متعلق به اسپانيا است كه در فرانسه و انگلستان رواج يافته است.
منوئت در سل ماژور از لودويك فون بتهوون اثري مشهور است. او انساني بي‌همتا بود كه زنجيرهاي اسارت موسيقي را بريد. نام بتهوون شايسته احترام و افتخار است. او مي‌گفت تيره‌بختان نيز تسلي خواهند يافت از اينكه ببينند انساني از صف آنان با تمام موانع آنچه مي‌توانست كرده است تا در كسوت هنرمندان و برگزيدگان قرار گيرد. بتهوون در هميشه تاريخ پرتو حقيقت را با امواج موسيقي بر همنوعان خود مي‌تاباند.

جان بنت آهنگساز انگليسي در حدود 1570 متولد شده است. او مصنف مادريگال‌هاي بسياري است. اولين كتاب مادريگال بنت در 1599 يعني اوايل جوانيش انتشار يافت. آثار مذهبي وي نيز داراي اهميت فراواني است. مرگ بنت احتمالاً در 1614 اتفاق افتاده است.

جوواني باتيستا ويتالي نوازنده ويلن بود. او كه در حدود 1644 در كرمونا متولد شد در مقام ويلن‌نواز كليساي سن پترونيو در پولونيا و آن پس كاپل مايستر دوك مودنا آثاري را به دنياي موسيقي عرضه كرد. پارتيتاهاي او براي ويلن‌ها و باس از آثار شناخته شده در موسيقي هستند كه همانند سويت، رقص‌هاي آن دوران را به ترتيب ارائه مي‌كنند. خاموشي ويتالي به تاريخ 1692 اتفاق افتاد. بعدها بسياري از آثار او را كه در زمان حياتش به چاپ نرسيده بود پسرش توماس آنتونيو ويتالي به چاپ رساند.

گيوم دوفه موسيقيداني جهان وطن بود. آزاد و تنها. سفرهايش او را مردي پخته و دانش‌آموخته كرد. در واقع اين موسيقيدان نيمه اول قرن 15ام(متولد 1397) از برجسته‌ترين چهره‌هاي موسيقي آن دوران است. او تكنيك‌هاي فرانسوي، انگليسي و ايتاليايي را به نحوي بي‌نظير در‌هم مي‌آميزد و نشان مي‌دهد كه نه تنها هنر موسيقيايي ترچنتو تمامي جلال و شكوه خود را مديون اوست بلكه موسيقي وي داراي چنان تناسب، زيبايي و منطق است كه باعث الهام و راهنماي نقاشان و تنديس‌سازان بزرگ ايتاليا مي شود. او ريتم‌هاي پرآرايش رقص آوازهاي اين جهاني را در موسيقي رباني به كار مي‌گيرد. لذا موسيقي او نيايشي غريب است كه هيچ خنياگري قادر به ارائه آن نيست. او در جاي دادن به الحان فلكلوريك در موسيقي مذهبي نقشي فراموش نشدني را بازي مي‌كند. دوفه در 1474 چشم از جهان فرو مي‌بندد اما به عنوان برجسته‌ترين چهره موسيقي كه مس پليفونيك بي‌نقصي را روي يك كاتتوس فيرموس مي‌سازد براي هميشه به عنوان سرمشق ابدي مي‌شود. دوشيزه زيبا اثري از يادگارهاي آن دوران است.

جورجيا ازهوآكي كارمايكل متولد 1899 موسيقيدان آمريكايي حال و هواي خاصي دارد. او خواننده، لير نواز، پيانيست و بازيگر فيلم بود. آثار مايكل با بر‌خورداري از نوعي هارموني مدرن به موسيقي وطنش نيز شبيه است. مرگ او در 1981 اتفاق افتاد. از ديگر آثارش مي‌توان به دو انسان خواب‌آلود، ستاره خاكي و بانوي كوچك قديمي اشاره كرد.

شاكن از آركانجلو كورللي اثري لطيف، شنيدني و بسيار زيباست. اين رقص كه در اواخر قرن 16ام در اسپانيا ظاهر شد داراي فرمي آزاد و پر جوش و خروش بود. ولي بعدها در اوايل سده 17ام به عنوان رقصي سنگين و با وقار راهي فرانسه گرديد. اين اثر در دستان كورللي از عمق زيبايي خاصي برخوردار شده است. او يكي از برجسته‌ترين ويلنيست‌ها و آهنگسازان ايتاليايي آنسامبل زهي بود. دوران زندگيش(1713-1653) يكسره به كار موسيقي گذشت.

بهمن مه آبادي
تابستان 1381